Bergings- & infiltratiekratten

Water infiltreren

Infiltreren is het laten wegzakken van water in de bodem. In bebouwd gebied belemmert het grote percentage verharding de natuurlijke infiltratie. Stoepen, straten, gebouwen en parkeerplaatsen laten geen regenwater door. Bijna overal wordt het regenwater daarom via het riool afgevoerd naar de zuivering of naar dichtbijgelegen oppervlaktewater. Maar als het hard regent, kan het riool de hoeveelheid regenwater niet aan en staat de straat blank. Ook kan het gebeuren dat de zuivering de hoeveelheden water niet aankan en het regenwater samen met het rioolwater loost op het oppervlaktewater, dat vervolgens vervuild raakt. 

Infiltratiekratten vormen een ondergrondse opslagruimte voor regenwater. Vanuit deze kratten zakt het opgeslagen regenwater vertraagd weg in de bodem, richting het grondwater.

Infiltratiekratten nemen bovengronds geen ruimte in en hebben veelal een grotere opslagcapaciteit dan bovengrondse regenwateropslag. Afhankelijk van de omvang van de kunststof kratten en mogelijkheden in de ondergrond kan een aanzienlijke hoeveelheid neerslagwater worden opgeslagen en daarna vertraagd wegzakken (‘infiltreren’) in de bodem.

Er zijn infiltratiekratten in diverse afmetingen: van enkele kratten voor individuele huizen tot aan elkaar aangesloten voorzieningen voor hele stadswijken. De kratten kunnen bijvoorbeeld worden toegepast in tuinen en onder wegen, sportvelden en parkeerpleinen. Hiermee wordt dubbel grondgebruik mogelijk. Infiltratiekratten zijn wel alleen toe te passen in gebieden waar de grondwaterstand niet hoog is, anders staan de kratten al in het grondwater. Dan is de toevoeging van deze kratten niet effectief.

Het grote voordeel van de toepassing van deze kratten is dat er weinig ruimte bovengronds wordt ingenomen, terwijl er wel veel regenwateropslag mee gerealiseerd wordt. Daarvoor is er wel ruimte nodig ondergronds (wat in een stad soms lastig is, met bestaande buizen, draden, leidingen etc.). De kratten worden omwikkeld met geotextiel om te voorkomen dat er bodemmateriaal in de kratten terechtkomt.

Water vasthouden en bergen

Dankzij klimaatverandering komen extreme wolkbreuken vaker voor. Ons huidige rioolstelsel is hier niet op berekend. Het stedelijke afvoersysteem voor regenwater wordt hierdoor overbelast waardoor water op straat blijft staan en in de kelders kan lopen. Aanpassen van het rioolstelsel op klimaatextremen zou echter zeer kostbaar zijn, daarom is het beter om regenwater lokaal vast te houden.

De capaciteit van ons huidige rioolstelsel is niet berekend op extreme hoosbuien. In de oude binnenstad is het riool vaak ook nog een gemengd stelsel waarbij het afvalwater samen met het regenwater naar de zuivering wordt geleid. Als er sprake is van overbelasting, wordt bij een gemengd stelsel het ongezuiverde afvalwater samen met regenwater gestort op het oppervlaktewater. Het aanpassen van het rioolstelsel op klimaatextremen zou echter zeer grote en dure riolen vereisen die de grootste gedeelte van de tijd onbenut worden en waar in de grond nog maar weinig plaats voor is.

Daarom is het beter om het regenwater lokaal vast te houden. In Nederland is het beleid ‘vasthouden, bergen, afvoeren’. Het regenwater wordt eerst zoveel mogelijk lokaal vast gehouden, dan geborgen in oppervlaktewater of andere bergvoorzieningen, en pas als dit niet mogelijk is, wordt het regenwater afgevoerd.

Door het regenwater tijdelijk lokaal vast te houden, kan schade worden beperkt. De piek van de afvoer van regenwater richting het riool wordt zo verschoven: het regenwater stroomt pas langzaam richting de rioolbuis als deze weer leeg is.

Regenwater kan vastgehouden worden door het aanleggen van wadi’s, greppels, bovengrondse waterbuffers, groene daken, regenwatervijvers, ondergrondse opslagvoorzieningen, waterpleinen, of regenwatergebruiksinstallaties.

Ook kan het regenwater, waar bodemgesteldheid dit toelaat, direct geïnfiltreerd worden door maximaal te ontharden en te vergroenen. Maar om schade tijdens hevige wolkbreuken te beperken, moet dit altijd gecombineerd worden met andere watervasthoudende voorzieningen, zeker op plekken waar infiltratie niet mogelijk is door hoge grondwaterstanden.